Podczas dokręcania łączników należy przestrzegać momentu dokręcania, nie dopuszczając do poluzowania lub zerwania gwintu. Taka dokładność jest wymagana podczas pracy ze śrubami samochodowymi, mechanizmami elektrycznymi i innymi urządzeniami. Aby wykonać to zadanie, zaleca się zakup wkrętaka dynamometrycznego. To narzędzie jest w stanie zapewnić optymalne dokręcenie łącznika przy określonym momencie obrotowym.
Wkrętak dynamometryczny: jak działa?
W przypadku bardziej skomplikowanych maszyn, takich jak samochody, większość śrub (a nie tylko śrub) ma przypisany przez producenta określony moment obrotowy, z jakim należy dokręcić śrubę. Oznacza to, jaką siłę możemy rozwinąć, aby dobrze dokręcić daną śrubę. Aby określić ten moment, niezbędny jest nam klucz dynamometryczny. Ustawia się na nim pewien moment i w zależności od rodzaju klucza albo nie pozwala na osiągnięcie większej siły niż wymagana podczas dokręcania lub ostrzega, aby nie kontynuować dokręcania. Współcześnie sklep internetowy z wkrętakami dynamometrycznymi jest w stanie zaoferować nam wiele kluczy tego typu.
Najczęściej można spotkać wkrętak dynamometryczny z grzechotką, który ma wewnątrz sprężynę dociskającą metalową kulkę do grzechotki. Oczywiście mamy możliwość wpływania na siłę poprzez dokręcanie / luzowanie sprężyny, co również ustala moment, w którym kulka popycha sprężynę i wygina zapadkę. Głowica z narzędziem obraca się i tym samym zapobiega się dalszemu dokręcaniu.
W podobny sposób działa zagięcie, które po osiągnięciu wymaganego momentu wydaje się pękać (zginać). Dzięki temu jest jasne, że śruba jest już wystarczająco dokręcona. Teoretycznie klucz można dalej dokręcać nawet po zerwaniu, ale przekroczylibyśmy ustawiony moment obrotowy. Każdy klucz dynamometryczny ma określony zakres ustawień. Zwykle jest to 10-60 Nm, 100-500 Nm i tak dalej. Warto więc zastanowić się, które momenty osiągasz najczęściej i odpowiednio je dobrać. W profesjonalnych serwisach i warsztatach kluczy dynamometrycznych jest zwykle więcej, aby mechanik miał cały wymagany zakres, od najniższych momentów obrotowych do najwyższych.
Przy wyborze wkrętaka należy zwrócić uwagę, czy jest on skalibrowany zgodnie z normą EN ISO 6789. W opakowaniu powinien znajdować się certyfikat i od czasu do czasu zaleca się ponowną kalibrację klucza, niezależnie od tego, czy używasz go codziennie, czy tylko sporadycznie. Pamiętaj też, aby ustawić moment obrotowy na najniższy możliwy po każdym użyciu, aby sprężyna nie naprężała się niepotrzebnie. Zwróć także uwagę na używanie w ekstremalnych temperaturach, które mają wpływ na dokładność. Nie pozwól, aby klucz nagrzał się przed użyciem.
Wkrętaki dynamometryczne dzielą się na następujące typy:
- mechaniczny;
- hydrauliczny;
- elektryczny.
Urządzenia mają tę samą zasadę działania. Model mechaniczny mierzy siłę za pomocą dostępnych urządzeń mechanicznych. Ten hydrauliczny polega na pomiarze siły działającej na objętość wyciśniętej cieczy. Wersja elektryczna wyposażona jest w moduł elektroniczny, który bierze udział w procesach pomiarowych. Ta ostatnia opcja jest najdokładniejsza i nowoczesna. Mechaniczne narzędzie dynamometryczne po osiągnięciu wymaganego momentu siły wydaje charakterystyczne kliknięcie, po którym następuje zatrzymanie przenoszenia siły na łącznik.
Najpopularniejsze są mechaniczne opcje śrubokrętów i kluczy, które mają następujące zalety:
- prosta konstrukcja;
- niezawodność;
- wystarczająca dokładność (błąd nie przekracza 8%);
- niski koszt w porównaniu do elektrycznych.
Rodzaj i zakres prac związanych z mocowaniem decyduje o wyborze wkrętaka dynamometrycznego. Na przykład, jeśli mocujesz śruby bardzo często, to będziesz potrzebować elektrycznych napędów momentu obrotowego. W przypadku lekkich prac ręczny wkrętak dynamometryczny będzie najlepszym rozwiązaniem.
Wkrętak dynamometryczny: zastosowanie
Wkrętak dynamometryczny został opracowany w celu zapewnienia dokręcenia elementów złącznych z określonym momentem obrotowym. Istnieje wiele mechanizmów i zespołów, w których ważne jest uwzględnienie siły dokręcania połączeń gwintowanych. Jeśli nie zostanie to zrobione, nadmierna siła doprowadzi do naruszenia integralności łącznika lub samego urządzenia.
Wkrętaki dynamometryczne, a także klucze, znajdują szerokie zastosowanie w takich dziedzinach jak motoryzacja, produkcja sprzętu AGD i RTV oraz innych urządzeń elektrycznych. Podczas dokręcania niektórych połączeń gwintowanych w tych urządzeniach ważne jest kontrolowanie momentu siły. Ma to na celu zapobieżenie uszkodzeniu integralności gwintu, a także zapewnienie niezawodnej pracy urządzenia.
W przemyśle motoryzacyjnym i podczas prac remontowych bardzo ważna jest kontrola momentu siły, gdyż niewystarczające dokręcenie śruby lub nakrętki może doprowadzić do ich odkręcenia na drodze. Zasada działania wkrętaków dynamometrycznych i kluczy dynamometrycznych jest identyczna. Głównym elementem tych przyrządów jest wbudowany dynamometr, za pomocą którego wyznaczana jest siła. Po osiągnięciu wymaganej siły produkt sygnalizuje zatrzymanie przenoszenia momentu obrotowego na wkręcany łącznik.